Op 3 december 2015 vierde de Europese Unie (EU) de Internationale Dag van Personen met een Handicap in het kader van het Europees Jaar voor ontwikkeling. Het doel van de eendaagse conferentie was om de vraag te beantwoorden, als de 2030 Agenda voor duurzame ontwikkeling volledig inclusief personen met een handicap moet zijn, welke praktische stappen moeten we nu nemen?
De conferentie, die plaatsvond in Brussel, werd bijgewoond door bijna honderd deelnemers die de EU-instellingen, EU-lidstaten, organisaties van personen met een handicap (DPO's) en andere maatschappelijke organisaties en netwerken uit Europa en ontwikkelingslanden vertegenwoordigen.
Dus, wat is er nodig om niemand achter te laten? Tijdens het slotrede werden tien praktische actiepunten voor de EU gepresenteerd om de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling in het kader van het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (CRPD) uit te voeren. Een belangrijke aanbeveling, die vanaf nu moet worden uitgevoerd, is de ontwikkeling van een werkplan in overleg met ontwikkelingspartners, waaronder DPO's en andere maatschappelijke organisaties.
Dit werkplan moet het volgende omvatten: maatregelen om de CRPD bewust te maken, pleiten voor de rechten van personen met een handicap in de wereld, en politiek ondersteunen van de opname van een handicap in Agenda 2030, met name de vaststelling van indicatoren voor gehandicapten.
De EU moet haar eigen organisatorische capaciteit opbouwen, zorgen voor een gedragsverschuiving naar een op rechten gebaseerde aanpak, het delen van beste praktijken en kennis, het versterken van haar eigen personeelsbestand, inclusief het waarborgen van focal points voor gehandicapten, en het gebruik van haar programmatische hulpmiddelen en begroting om de CRPD te promoten.
De oproep om de eigen verplichtingen van de EU met betrekking tot toegankelijkheid zorgvuldig te herzien, toe te passen en te volgen, werd versterkt door de goedkeuring van een voorstel voor een Europese toegankelijkheidswet door de Europese Commissie (EC) op 2 december. Alle door de EU gefinancierde projecten moeten volledig toegankelijk zijn voor personen met een handicap.
Werken in partnerschappen en zorgen voor de participatie en empowerment van personen met een handicap in alle aspecten van Agenda 2030 is cruciaal.
Europees commissaris voor Internationale Samenwerking en Ontwikkeling, Neven Mimica, opende de conferentie met een videoboodschap waarin hij het EU-standpunt presenteerde tijdens de onderhandelingen die leidden tot de goedkeuring van de Agenda 2030. De EU heeft de opname van personen met een handicap gesteund en ervoor gezorgd dat het motto van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling is aangenomen: "Laat niemand achter", maar zoals commissaris Mimica opmerkt, is het nu de uitdaging om verder te gaan dan de goede voornemens en schakel de daadwerkelijke levering in. De EC speelde de hele dag een zeer actieve rol in de discussies. Klaus Rudischhauser, adjunct-directeur-generaal van het directoraat-generaal Ontwikkeling en samenwerking (DG DEVCO), stelde voor een lijst van tien haalbare acties op te stellen om de EG te begeleiden bij de aanpak van de slotopmerkingen van het VN-comité. Lotte Knudsen, directeur van DG DEVCO B, sprak over de noodzaak van een paradigma- en gedragsverschuiving om inclusieve ontwikkeling te realiseren. Inmaculada Placencia, plaatsvervangend afdelingshoofd bij DG Werkgelegenheid, sociale zaken en inclusie, gaf een overzicht van de betrokkenheid van de EU bij de evaluatie van de uitvoering van de CRPD door de EU en de acties die de Commissie al onderneemt om de aanbevelingen uit te voeren. Veel sprekers wezen op belangrijke lessen die kunnen worden getrokken uit gendermainstreaming in ontwikkeling.
Diane Kingston, van het VN-Comité voor de rechten van personen met een handicap en CBM, benadrukte dat het Comité de EU had aanbevolen een leidende rol te spelen bij de uitvoering van een agenda voor gehandicapten inclusief 2030.
De rol van het Parlement in de EU en het Zuiden werd besproken. Richard Howitt, co-voorzitter van de Intergroup Disability, lid van zowel de buitenlandse zaken als de mensenrechtencommissies van het Europees Parlement - en een al lang bepleit pleitbezorger voor de rechten van personen met een handicap - riep op tot meer geconsolideerd optreden in het licht van de VN verdrag. Helen Grace Asamo, lid van het Oegandese parlement, deed een krachtige oproep aan de EU om ervoor te zorgen dat de rechten van personen met een handicap centraal staan in hun overeenkomsten met partnerlanden. Ze benadrukte de rol van haar parlement bij het bepleiten dat elk overheidsprogramma en elk budget volledig inclusief is.
Vertegenwoordigers van DPO's uit het Zuiden hebben enkele kritische aanbevelingen aan de EU gedaan. Idriss Alzouma Maiga, vice-voorzitter van het onlangs opgerichte Afrika-gehandicaptenforum (ADF) riep EU-ambtenaren op om al hun politieke gewicht en diplomatieke macht te gebruiken om de rechten van personen met een handicap te bevorderen. Deze kwestie is de hele dag aan de orde gekomen, gezien de belangrijke rol die de EU speelt in de politieke dialoog met partnerlanden en regionale organisaties.
María Jesús Varela Méndez, algemeen directeur van de Stichting Once voor Latijns-Amerika benadrukte dat de EU van de gelegenheid gebruik moet maken om met partnerlanden te onderhandelen over overeenkomsten om personen met een handicap op te nemen en alle ontwikkelingsacties toegankelijk te maken.
Achtergrond en praktische informatie:
In 2015 zijn zowel de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling als het Sendai-kader voor rampenrisicovermindering goedgekeurd. De evaluatie van de EU-implementatie van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (CRPD) vond ook dit jaar plaats. De EU is de grootste donor van officiële ontwikkelingshulp (ODA) en is het eerste regionale orgaan dat de CRPD ondertekent en ratificeert.
De conferentie "Laat niemand achter: het aanpakken van ongelijkheden van personen met een handicap in de 2030 Agenda voor duurzame ontwikkeling" werd georganiseerd door de Europese Commissie in samenwerking met het European Disability Forum (EDF), het International Disability and Development Consortium (IDDC), CONCORD , CBM, gehandicaptenorganisaties Denemarken (DPOD), Handicap International en Light for the World. Het verzamelde vertegenwoordigers van verschillende EU-instellingen en van organisaties van personen met een handicap in ontwikkelingslanden.
Links:
Openingsadres van commissaris Mimica
Programma voor de 3 december-conferentie
Bronartikel uit IDDC